محمد جنگجو؛ فریبا نوع دوست؛ فهیمه رفیعی
چکیده
این تحقیق به منظور مقایسة صفات و گروههای عملکردی گیاهی در مرتع شخم و رهاشده (پس از 28 سال) و مرتع قرق در منطقة بهارکیش قوچان در استان خراسان رضوی انجام شد. در دو سایت شخمخورده و شاهد چهل واحد نمونهبرداری یک متر مربعی به روش سیستماتیک تصادفی مستقر شد. در هر پلات فهرست گونههای گیاهی، فراوانی، پوشش تاجی و بیست صفت رویشی، فنولوژیکی ...
بیشتر
این تحقیق به منظور مقایسة صفات و گروههای عملکردی گیاهی در مرتع شخم و رهاشده (پس از 28 سال) و مرتع قرق در منطقة بهارکیش قوچان در استان خراسان رضوی انجام شد. در دو سایت شخمخورده و شاهد چهل واحد نمونهبرداری یک متر مربعی به روش سیستماتیک تصادفی مستقر شد. در هر پلات فهرست گونههای گیاهی، فراوانی، پوشش تاجی و بیست صفت رویشی، فنولوژیکی و تولیدمثلی اندازهگیری و ثبت شد. بر اساس آنالیز همبستگی پیرسون، با استفاده از نرمافزار R، نُه صفتـ شکل زیستی، تاج گیاه، روش تولیدمثل، ساختار ذخیرهای، نوع ریشه، دورة رویشی برگ، شکل رویشی، دورة زندگی و روش تکثیرـ صفات عملکردی انتخاب شدند. طبقهبندی و رستهبندی دادهها در ماتریس نُه صفت در 112 گونه، با استفاده از نرمافزارهایCANOCO و TWINSPANS، به تفکیک پنج گروه عملکردی منجر شد. درصد پوشش کل دو گروه عملکردی در اراضی شخمخورده به طور معنیداری (70 درصد) کاهش یافت، ولی درصد پوشش سه گروه عملکردی به طور نسبی (10 ـ 20 درصد) افزایش یافت. بر اساس نتایج این تحقیق، گیاهان یکساله با صفات و شکل زیستی تروفیت، ژئوفیت، ریزومدار در مقابل تخریب شخم مقاوماند، ولی گیاهان چندساله (فانروفیت، کامفیت، همیکریپتوفیت) و گیاهانی که سیستم ریشهای راست و تاج پوشش گسترده دارند در مقابل تخریب ناشی از شخم حساساند.